Hanutçuluk Sorunu: Türkiye’nin Turizm Gelirlerine Etkisi

Türkiye’nin turizm potansiyeli yeterince değerlendirilemezken, hanutçuluk sorunu yabancı turistlerin alışveriş harcamalarını olumsuz etkiliyor.

Türkiye, üç tarafı denizle kaplı bir ülke olmasına rağmen, turizm potansiyelini tam olarak kullanamıyor. Bu durum, sektördeki fırsatçıların faaliyetlerini artırıyor. Eğer bu sorunlarla etkili bir şekilde mücadele edilmezse, yabancı turistler rakip ülkelere yönlendirilebilir.

Hanutçuluk, turist kafilelerini alışveriş yapmaları için belirli dükkanlara götürme karşılığında komisyon alma işidir. Bu uygulama, bazı ülkelerde turistlerin arzusu ile desteklenen bir hizmet olarak sunulurken, Türkiye’de daha dejenere bir biçimde karşımıza çıkmaktadır.

Türkiye’deki hanutçuluk, turistleri sözlü veya fiili baskı ile rahatsız ederek ürün veya hizmet satışı yapma şeklinde kendini gösteriyor. National Geographic’te yayınlanan bir programda, İstanbul’da hanutçuluğun en yaygın dolandırıcılık biçimi olduğu belirtilmiştir. Bu tür davranışlar, turizme önemli ölçüde zarar vermekte ve turistlerin şikayetlerine yol açmaktadır.

Özellikle İstanbul’un İstiklal Caddesi, bu tür dolandırıcılıkların merkezi olarak öne çıkmaktadır. Diğer ülkelerde ise, benzer durumlar daha az yaygındır. Örneğin, Londra’nın Soho bölgesi canlı bir eğlence semti olmasına rağmen, turistler sürekli uyarılmakta ve şikayet durumunda ağır cezalar uygulanmaktadır.

Hanutçular, iki şekilde komisyon alıyor. Birincisi, götürdükleri turist sayısına göre, ikincisi ise işletmenin kazancını paylaşma şeklindedir. Bu durum, haksız rekabete yol açmakta ve turistlerin küçük esnafa ulaşmasını engellemektedir.

Yabancı turistlerin alışveriş harcamalarının, toplam turizm gelirleri içinde daha büyük bir paya sahip olması arzu edilmektedir. Ancak, bu zararlı uygulamaların ortadan kaldırılması gerekmektedir. Geçen yıl Rus gazetelerinde, turistlerin tatil sırasında karşılaşabilecekleri dolandırıcılık senaryoları hakkında uyarılar yapılmıştır.

Örneğin, restoranlarda fiyatlandırma olmaması yüksek hesaplara yol açabilirken, taksi ücretleri de farklı tarifelere tabi olabilir. Bu tür uygulamalar, turistlerin güvenini zedelemekte ve Türkiye’nin turizm gelirlerini olumsuz etkilemektedir.

Son olarak, Ekim ayında yaşanan bir olayda, Beyoğlu’nda bir lokantada 4 Alman turistin 59.000 TL hesap ödemesi, bu tür dolandırıcılıkların boyutunu gözler önüne sermektedir. Bu durum, Ticaret Bakanlığı’nın denetiminde tespit edilerek ceza uygulanmasına neden olmuştur. Ancak, verilen cezalar, haksız kazançların yanında önemsiz kalmaktadır.

Türkiye’nin 2024 turizm geliri 61 milyar dolar iken, Yunanistan’ın aynı dönemdeki geliri 22 milyar euro’dur. Bu durum, Türkiye’nin potansiyelini yeterince kullanamadığını göstermektedir.

İlgili Haberler: Vergi Yükü Üzerine Uluslararası Kıyaslamalar · Retail Türkiye Dergisi 200. Sayısına Ulaştı